Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Nguyên Đán 2024 ?

Tết Nguyên đán là gì?

Tết Nguyên đán, được tính theo lịch Âm, là lễ hội quan trọng nhất trong năm đối với người Việt Nam. Nó còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Tết Cả, Tết Âm lịch, Tết ta, Tết cổ truyền,…

Theo phiên âm chữ Hán - Việt, ‘Tết’ trong chữ Hán có nghĩa là tiết, ‘nguyên’ có nghĩa là sự bắt đầu, và ‘đán’ là buổi sáng sớm. Vì vậy, cách đọc chính xác nhất theo âm chữ Hán Việt là Tết Nguyên đán.

Đếm ngược Tết Nguyên Đán 2024

Tết Nguyên đán bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm âm lịch tức ngày 1 tháng 1 âm lịch hàng năm, thường sẽ chậm hơn Tết Dương lịch từ 1 đến 2 tháng do quy luật nhuận của lịch Âm. Do đó, Tết Nguyên Đán 2024 rơi vào ngày 29 tháng 1 (dương lịch).

Tết Nguyên đán diễn ra vào thời điểm nông dân có thời gian rảnh rỗi để nghỉ ngơi và chuẩn bị cho mùa vụ mới. Theo truyền thống, phần lớn người dân Việt Nam làm nông, vì vậy những lúc rảnh rỗi sẽ tạo ra tâm lý phấn khởi, giúp bù đắp cho những ngày làm việc khó khăn.

Nguồn gốc của Tết Nguyên đán là gì?

Nguồn gốc của Tết Nguyên Đán hiện tại vẫn đang là đề tài được tranh luận. Đa số thông tin cho rằng Tết Nguyên đán bắt nguồn từ Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam trong thời kỳ 1000 năm Bắc thuộc. Tuy nhiên, theo truyện cổ tích lịch sử Việt Nam “Bánh chưng bánh dày”, người Việt đã tổ chức lễ hội này từ thời vua Hùng, tức là trước 1000 năm Bắc thuộc.

Theo Khổng Tử, “Tôi không biết Tết là gì, nghe nói đó là tên của một ngày lễ hội lớn của người Man, họ nhảy múa như điên, uống rượu và ăn chơi vào những ngày đó”, từ đó cũng có thể suy ra rằng Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ Việt Nam.

Dù có nhiều tranh cãi về nguồn gốc của Tết Nguyên đán là từ Việt Nam hay Trung Quốc, nhưng có thể thấy rằng Tết Nguyên đán ở mỗi nước đều có những đặc điểm riêng biệt và đây là dịp lễ quan trọng đối với người dân ở mỗi nước.

Ý nghĩa của ngày Tết cổ truyền là gì?

Tết Nguyên đán là thời điểm giao thoa giữa trời và đất

Tết Nguyên đán được coi là thời điểm biểu hiện sự giao nhau giữa trời đất và sự liên kết giữa thần linh và con người. ‘Tết’ trong Tết Nguyên đán có nghĩa là ‘tiết’, biểu thị cho sự thay đổi của thời tiết theo bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông trong một chu kỳ hoàn thành. Điều này có ý nghĩa đặc biệt đối với nền kinh tế cổ đại, khi mà nông nghiệp là ngành kinh tế chủ yếu.

Tết Nguyên đán là dịp để tỏ lòng thành kính lên ông bà tổ tiên

Có thể coi đây là dịp lễ trọng đại nhất trong năm, khi mà tất cả con cháu trong gia đình sẽ tụ họp lại, chuẩn bị và dâng lên bàn thờ tổ tiên những mâm cơm và mâm ngũ quả trang nghiêm nhất.

Theo quan niệm truyền thống, vào dịp lễ này, tổ tiên sẽ trở về nhà để ăn Tết cùng con cháu và ban phước cho gia đình mình có sức khỏe dồi dào và thêm phần hòa thuận.

Tết Nguyên đán là ngày may mắn và hy vọng

Năm mới biểu trưng cho sự khởi đầu mới, do đó mỗi khi Tết Nguyên đán đến, mọi người thường cùng nhau đi chùa để cầu mong may mắn và phúc lộc cho năm sắp tới.

Theo quan niệm truyền thống, Tết Nguyên đán sẽ loại bỏ những điều không may mắn của năm cũ và mang đến những hy vọng tốt đẹp hơn cho năm mới. Chính vì vậy, đây là thời điểm mà nhiều người chọn để bắt đầu công việc trong năm và là thời điểm lý tưởng để khởi nghiệp, nhờ vào vận may của năm mới.

Tết Nguyên đán là thời gian để gia đình quây quần bên nhau

Không phải tất cả các gia đình đều có thể ở gần nhau, do đó Tết Nguyên đán là thời điểm mà mọi người trong gia đình mong chờ nhất để có thể đoàn tụ cùng những người thân yêu. Được cùng nhau tụ tập xung quanh nồi bánh chưng vào đêm giao thừa là điều mà mọi người đều khao khát.

Bên cạnh đó, đây cũng là thời điểm để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với ông bà, cha mẹ đã sinh ra và nuôi dưỡng họ, thông qua tình cảm chân thành hoặc đơn giản là những món quà dành cho ngày Tết.

Tết Nguyên đán là dịp để bày tỏ lòng thành kính tới thần linh

Truyền thống từ xa xưa, người Việt luôn coi trọng việc cúng tổ tiên để cầu cho gia đình được an lành. Đây cũng là dịp lễ mà mọi người đặc biệt quan tâm. Theo tín ngưỡng dân gian, người nông dân sẽ bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần như Thần Mưa, Thần Đất, Thần Mặt Trời,… đã hỗ trợ họ trong suốt một năm qua.

Tết là sinh nhật của mọi người

“Mừng thêm tuổi mới”: Đây là câu cửa miệng quen thuộc của ông bà, ba mẹ, cô chú khi chúc tết nhau để mừng nhau thêm một tuổi. 

Vào dịp này mọi người sẽ gửi đến nhau những lời chúc may mắn nhất, hy vọng một năm mới tốt đẹp hơn. Người lớn sẽ mừng tuổi cho người già và trẻ nhỏ để mong cho các cụ được sống lâu khỏe mạnh, còn các cháu sẽ lớn nhanh, ngoan ngoãn và học giỏi.

Những phong tục tập quán của người Việt trong Tết Nguyên đán

Cúng ông Công, ông Táo

Trước Tết Nguyên đán, vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, mỗi gia đình sẽ làm sạch căn bếp, sau đó chuẩn bị một mâm cỗ bao gồm trái cây, thức ăn mặn và thả một con cá chép. Mục đích của việc này là để chuẩn bị cho ông Công và ông Táo lên thiên đình báo cáo về những sự kiện đã xảy ra trong gia đình suốt một năm qua cho triều đình.

Xem thêm: Còn bao nhiêu ngày nữa đến ngày cúng ông Công, ông Táo

Gói bánh chưng, bánh tét

Khi Tết Nguyên Đán đến và mùa Xuân về, các cửa hàng và quán ngoài chợ tràn đầy các gian hàng bán lá dong, lá chuối, ống nứa để phục vụ cho việc gói bánh trong dịp Tết. Bánh chưng và bánh tét là hai loại bánh truyền thống không thể thiếu trong danh sách các món ăn ngày Tết, được dâng lên bàn thờ tổ tiên hoặc làm quà tết cho người thân và bạn bè.

Ở một số khu vực hiện nay, người dân vẫn duy trì thói quen tụ tập cùng nhau để gói bánh và luộc bánh trước Tết, trong khi trò chuyện suốt đêm. Điều này thật ý nghĩa khi truyền thống gói bánh chưng, bánh tét ngày Tết vẫn được duy trì và truyền lại cho các thế hệ sau này.

Lau dọn nhà, cửa

Đối với người Việt, việc dọn dẹp nhà cửa vào cuối năm mang ý nghĩa loại bỏ những điều không tốt của năm cũ và chuẩn bị đón nhận may mắn và tài lộc cho năm mới. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhau làm mới các vật dụng trong nhà.

Hơn nữa, để trang hoàng nhà cửa chào đón Tết, người Việt thường mua nhiều loại hoa chưng Tết với nhiều màu sắc và ý nghĩa khác nhau, như: Hoa Thủy Tiên, Hoa Đồng Tiền, Hoa Cúc,…

Bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả dâng lên bàn thờ tổ tiên là một nét đặc trưng không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán, biểu thị sự tôn kính và lòng biết ơn của con cháu trong gia đình đối với tổ tiên.

Ở mỗi vùng miền, cách trang trí mâm ngũ quả và các loại trái cây sử dụng có sự khác biệt. Tuy nhiên, tất cả đều mang ý nghĩa chung là cầu mong cho năm mới tràn đầy may mắn và bình an hơn năm cũ.

Tảo mộ

Đây là nghi lễ được tổ chức vào những ngày gần Tết Nguyên đán. Trong ngày này, con cháu trong gia đình sẽ tụ tập tại mộ của tổ tiên để làm sạch khu mộ và viếng thăm. Nghi lễ này biểu hiện sự tôn kính và lòng hiếu thảo của con cháu đối với ông bà, cha mẹ và tổ tiên đã qua đời.

Cúng tất niên

Cúng tất niên là một phong tục truyền thống lâu đời của người Việt. Đây là nghi thức quan trọng thường được tiến hành vào ngày 30 Tết, mời gọi tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình. Đồng thời, đây cũng là dấu mốc kết thúc năm cũ và chuẩn bị chào đón một năm mới tràn đầy an lành và thịnh vượng.

Xông đất

Sau thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, người đầu tiên bước vào nhà sẽ trở thành người xông đất cho gia đình. Theo quan niệm truyền thống, người xông đất nên là người có tuổi hợp với chủ nhà để mang lại cho gia đình một năm kinh doanh thuận lợi, sức khỏe mạnh mẽ và sự hòa thuận trong gia đình.

Chúc tết, mừng tuổi

Khi năm mới đến, mỗi người sẽ thêm một tuổi. Vì vậy, mọi người thường dành cho nhau những lời chúc tốt lành nhất, hy vọng một năm mới tràn đầy thành công. Thông thường, vào ngày mùng một Tết, con cháu sẽ đến chúc Tết ông bà, cha mẹ. Sau đó, người lớn sẽ tặng cho trẻ em những bao lì xì màu đỏ, cầu mong cho họ một năm mới may mắn và học tập giỏi giang hơn.