Khám phá Chùa Tam Bảo ở Rạch Giá

Lịch sử hình thành và phát triển chùa Tam Bảo

Chùa Tam Bảo - Di tích lịch sử với nhiều giai thoại

Vào cuối thế kỷ XVII, bà Dương Thị Oán-là một phật tử đã đứng ra xây dựng một ngôi chùa với mái lá đơn sơ có tên là Tam Bảo. Ngôi chùa này cũng có giai thoại gắn liền với vua Nguyễn Ánh, ông đã từng có nhiều lần lánh nạn tại đây trong cuộc chiến tranh với Tây Sơn. Sau khi lên ngôi vua, ông đã ban sắc tứ để tỏ lòng biết ơn đối với ngôi chùa này. Và kể từ đó, chùa có tên đầy đủ là Sắc Tứ Tam Bảo.

Từ năm 1913, Hoà Thượng Trí Thiền (tên thật là Nguyễn Văn Đồng) được Phật tử địa phương thỉnh về để làm trụ trì chùa Tam Bảo. Chùa được trùng tu từ năm 1915-1917 với những lối kiến trúc cơ bản đã có sẵn, lưu giữ và phát triển đến tận ngày hôm nay. Trong khoảng 30 năm làm trụ trì của ông thì chùa trải qua nhiều thăng trầm lịch sử nhất. Vì vậy, chùa còn được người dân địa phương gọi bằng cái tên khác là chùa Ông Đồng.

Nơi đây còn là một địa điểm lịch sử khi trở thành trạm liên lạc của Xứ Uỷ Nam Kỳ bí mật của Đảng ta vào những năm 1939-1941. Đồng thời đây cũng là cứ điểm chế tạo lựu đạn, cất giữ vũ khí và in truyền đơn chuẩn bị cho cuộc Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Vì bại lộ do có người chỉ điểm, mà hòa thượng Trí Thiền và sư Thiện Ân cùng nhiều cán bộ khác bị bắt giữ. Lúc bấy giờ chùa Tam Bảo bị đóng cửa mãi cho đến khi Cách Mạng Tháng Tám năm 1945 thành công mới được mở lại.

Chùa đã trải qua quá trình trùng tu từ năm 1915-1917, vẫn lưu giữ nét kiến trúc cổ điển và là một di tích lịch sử đáng tự hào của vùng đất này.

"Không gian và lối kiến trúc đặc sắc của chùa Sắc Bảo"

Không gian thanh mát nhẹ nhàng của sân chùa tạo ấn tượng rất sâu sắc đối với các tín đồ du lịch khi đến chùa Tam Bảo. Từ ngoài đường bước vào, bạn sẽ được chiêm ngưỡng chiếc cổng tam quan được xây dựng với mái ngói và các hoạ tiết trang trí như chữ Vạn hoặc bông sen tượng trưng cho sự an yên cửa Phật. Không gian được bảo phủ bởi những mảng xanh gợi lên cảm giác yên bình, dịu dàng. Cây bồ đề trong sân chùa là một cây cổ thụ với 4 mùa đều xanh lá và toả rợp bóng mát. Bên dưới gốc cây, các nghệ nhân đã tạt một bức tượng Phật A Di Đà đang ngồi thiền định với 7 con rồng phía bên trên che mát. Cạnh đó, giữa sân chùa còn có một toà bảo tháp Tam Bảo 3 tầng vô cùng uy nghi. Tầng trên cùng của toà bảo tháp này thờ phật, tầng giữa chứa kinh và tầng dưới là nơi an trí những linh cữu của các vị hoà thượng đã trụ trì chùa qua các đời chùa Tam Bảo.

Địa điểm lịch sử khi trở thành trạm liên lạc của Xứ Uỷ Nam Kỳ bí mật của Đảng ta vào những năm 1939-1941. Khuôn viên chùa còn có một hồ sen trắng, là nơi thờ tượng Đức Quan Thế Nam Hải cao khoảng 2m ngự trên đài sen. Nối liền bờ với tượng là một chiếc cầu nhỏ, hai bên thành cầu được trang trí những vòng bánh xe luân hồi tượng trưng cho tạo hoá trong kinh Phật. Không gian xanh hiền hoà của hồ sen còn gây ấn tượng bởi nhiều loại cây cảnh đẹp như hải đường, thược dược, thiết mộc lan,…hoà hương tỏa sắc.

Kiến trúc độc đáo của chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá

Chùa Tam Bảo sở hữu hai dãy nhà tây lang và đông lang với không gian yên tĩnh, thanh tao và thoáng đãng. Dãy nhà tây lang bao gồm 3 gian, mái lợp ngói mát mẻ, và lót gạch tàu làm nền để làm Tuệ Tĩnh Đường ( phòng phát thuốc miễn phí). Đối diện Tây Lang là Đông Lang, là dãy nhà làm trụ sở văn phòng chính của Ban Trị Sự Tỉnh hội Phật Giáo Kiên Giang, và là phòng truyền thống trưng bày nhiều hình ảnh về lịch sử ngôi chùa.

Chính điện chùa Tam Bảo

Chính điện của chùa nằm tại trung tâm khuôn viên chùa được thiết kế theo phong cách “ thượng lầu hạ hiên” vô cùng độc đáo. Điện thờ bày trí có nhiều tượng Phật, đặc biệt với tượng đức A Di Đà Phật bằng đá xanh cao 1,03m. Phía bên dưới còn thờ các tượng phật khác như: Phật Thích Ca Đản Sanh, phật Di Lặc, Quan Thế Âm, Đại Thế Chí, Văn Thù, Phổ Hiền, Chuẩn Đề, Địa Tạng Vương,…Quanh điện thờ được chạm trổ điêu khắc những hoa văn chi tiết một cách rất tỉ mỉ, công phu. Hầu như các bao lam quanh bàn thờ đều được sơn thếp vàng cùng nhiều hoạ tiết độc đáo như rồng phượng, hoa lá, chim thú. Những hoạ tiết này gây ấn tượng rất sâu đậm cho những du khách khi đến đây. Ngoài ra còn có những bức tranh vẽ trên tường về các điển tích của đức Phật.

Nhà Hậu Tổ - nơi thờ tổ của Phái thiền dòng Lâm Tế và các vị hòa thượng trụ trì của Chùa Tam Bảo thời trước. Nét nổi bật trong lối kiến trúc của nhà hậu tổ chính là hai cánh cửa bằng gỗ lim dày 10cm, là một tác phẩm điêu khắc tinh xảo với hình tượng thần Kim Cang gác cổng.

Đắm chìm trong vẻ đẹp kiến trúc đặc sắc của Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá

Không gian thanh mát, nhẹ nhàng của sân chùa

Khuôn viên Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá gây ấn tượng với các tín đồ du lịch bởi sự thoáng đãng, nhẹ nhàng. Không gian thanh mát, rộng lớn của sân chùa hứa hẹn tạo cho bạn cảm giác thư thái, yên bình khi bước vào. Từ ngoài đường lớn bước vào, bạn sẽ được chiêm ngưỡng chiếc cổng chùa được xây dựng theo lối kiến trúc Tam Quan với mái ngói và các họa tiết trang trí như chữ "Vạn" hoặc bông sen tượng trưng cho sự an yên nơi Phật đường. Không gian sân chùa gây ấn tượng bởi những mảng xanh gợi nên cảm giác yên ả, dịu nhẹ. Trong sân chùa có một cây bồ đề cổ thụ với 4 mùa tươi tốt. Dưới gốc cây, các nghệ nhân đã tạc một bức tượng Đức A Di Đà đang ngồi thiền định và bên trên có 7 con rồng che bóng mát. Bên cạnh đó, sân chùa còn có một Tam Bảo Tháp 3 tầng vô cùng uy nghiêm. Tầng trên cùng của bảo tháp này là gian thờ Phật. Tầng giữa thờ kinh và bên dưới là nơi an trí tro cốt của các vị hòa thượng đã trụ trì tại Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá. Trong khuôn viên chùa còn có một hồ sen trắng. Hồ này là nơi thờ phượng Đức Quan Thế Nam Hải cao khoảng 2 mét đang ngự trên đài sen. Giữa hồ là một chiếc cầu nhỏ cong cong được bắc ngang để dẫn lên tượng Quan Thế Nam Hải. Hai bên thành cầu có điểm xuyết bởi những bánh xe tròn tượng trưng cho vòng luân hồi của tọa hóa. Không gian xanh bên cạnh hồ sen cũng gây ấn tượng với nhiều loại cây cảnh quý hiếm như hải đường, thược dược hay thiết mộc lan… tỏa hương thơm ngát. Trong không gian thiền tịnh và an tĩnh của chùa, những loài hoa cỏ tỏa hương trầm thoang thoảng sẽ khiến bạn quên hết mọi ưu phiền, bộn bề cuộc sống.

Không gian ấn tượng của Chánh điện và Nhà hậu tổ Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá

Ngoài khuôn viên lộng lẫy, Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá còn sở hữu hai dãy nhà tây lang và đông lang với không gian thanh tao, thoáng mát. Nhà tây lang gồm 3 gian, mái lợp ngói và có lót gạch tàu để làm Tuệ Tĩnh Đường (phòng phát thuốc nam miễn phí). Ở phía đối diện là đông lang, dãy nhà dùng làm Trụ sở Văn phòng thường trực của Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Kiên Giang và phòng truyền thống trưng bày nhiều hình ảnh về lịch sử chùa. Ở trung tâm khuôn viên chùa là tòa chánh điện với dãy nhà tường xây được thiết kế theo phong cách "thượng lầu hạ hiên" vô cùng độc đáo. Điện thờ có bày trí nhiều tượng Phật, trong đó có Đức A Di Đà bằng đá xanh cao 1,03 mét. Phía dưới còn còn những bức tượng như Phật Thích Ca Đản Sanh, Di Lặc, Quan Âm, Đại Thế Chí, Văn Thù, Phổ Hiền, Chuẩn Đề, Địa Tạng. Phần bao lam quanh bàn thờ được chạm trổ một cách tỉ mỉ, công phu. Hầu như các bao lam đều được sơn son thếp vàng cùng nhiều họa tiết độc đáo như rồng phượng, hoa lá, chim muông. Đây là những họa tiết mang đầy tính nghệ thuật và gây ấn tượng cho các tín đồ du lịch khi ghé thăm. Ngoài ra, điểm xuyết cho không gian trong chánh điện là những bức tranh vẽ trên mặt tường về các điển tích của đức Phật. Bên cạnh đó, Chùa Sắc Tứ Tam Bảo Rạch Giá còn có một hạng mục là nhà hậu tổ. Đây là nơi thờ tổ của Phái thiền dòng Lâm Tế và các vị hòa thượng trụ trì chùa Tam Bảo thời trước. Nét nổi bật trong kiến trúc của nhà hậu tổ chính là hai cánh cửa bằng gỗ lim dày khoảng 10cm được chế tác thành một tác phẩm điêu khắc tinh xảo với hình tượng thần Kim Cang đang gác cổng. Chánh điện chùa mang một không khí uy nghiêm, thanh bình.

"Vẻ đẹp của kiến trúc chùa Tam Bảo"

Chùa Tam Bảo - Di sản văn hóa có giá trị lịch sử

Trải qua hàng trăm năm tồn tại, chùa Tam Bảo được trùng tu tôn tạo nhiều lần với nhiều thế hệ nhà sư trụ trì. Đây là ngôi chùa có nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc khá đẹp với một không gian yên tĩnh, trang nghiêm. Năm 1913 Hoà thượng Nguyễn Văn Đồng, Pháp danh Thích Trí Thiện hiệu Hồng Nguyện, đời thứ 39 dòng Lâm Tế về đây trụ trì cho xây dựng lại chùa, đến năm 1917 thì khánh thành. Gỗ xây chùa, gỗ tạc tượng đều được mua về từ Campuchia. Lần trùng tu gần đây nhất là năm 2000 chùa được xây dựng lại sạch đẹp, khang trang.

Khuôn viên chùa Tam Bảo Rạch Giá từ ngoài lộ du khách bước vào cổng chùa được xây theo lối kiến trúc mái Tam Quan, lợp ngói ống, các họa tiết trang trí như chữ “Vạn”, bông sen tượng trưng cho Phật pháp được đắp bằng vữa. Trong sân có cây bồ đề cổ thụ bốn mùa xanh tươi. Phật thoại có ghi rằng : “Khi đức Phật Thích Ca thành đạo, ngài ngồi thiền dưới cội bồ đề”. Dưới cội bồ đề, người nghệ nhân đã khéo léo tạo tác bằng chất liệu xi măng hình tượng đức Phật A Di Đà đang ngồi thiền định, trên đầu là 7 con rồng che chở cho ngài. Hình tượng trên gắn liền với tích truyện của Phật giáo, đó là xa xưa khi đức Phật “nhập định” dưới Thủy Cung đã được Long Vương tình nguyện hóa thân thành 7 con rồng để làm ngai đỡ cho Phật ngồi. Trong sân chùa có ngọn Tam Bảo Tháp được xây ba tầng. Tầng trên cùng là để thờ Phật. Tầng giữa thờ kinh và tầng dưới thờ tro cốt của các Hoà thượng đã trụ trì chùa Tam Bảo như Hòa thượng Thích Trí Thiện, hòa thượng Thích Bảo Châu vv…

Từ sân chùa, du khách vào Tây Lang là dãy nhà phía trước, bên phải Chánh điện. Nhà Tây Lang gồm 3 gian, mái lợp ngói, nền lót gạch Tàu dùng để làm Phòng thuốc nam miễn phí gọi là “Tuệ Tĩnh Đường”. Từ Tây Lang có cửa thông ra một hồ sen trồng toàn sen trắng. Hoa sen là hiện thân của sự thanh cao trong sáng, thường gắn với đạo Phật. Phật ngồi trên đài sen đã trở thành một hình ảnh quen thuộc, trong hoa sen đã có quả, tượng trưng cho ý nghĩa nhân –quả của Phật pháp.

Đối diện với Tây Lang là Đông Lang. Đây là dãy nhà được dùng làm Trụ sở Văn phòng thường trực của Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo Kiên Giang. Trong dãy nhà Đông Lang còn dành ra một gian làm phòng truyền thống trưng bày nhiều hình ảnh truyền thống của Phật giáo Việt Nam. Trong đó có những hình ảnh nổi bật như các vị lãnh đạo Đảng, nhà nước về thăm chùa qua các thời kỳ.

Chánh Điện là dãy nhà tường xây, nền tôn cao 70 cm. Trên các vách tường, riềm cửa, người ta lắp vào đó những khuôn bông có hoa văn trổ thủng thay thế cho những cửa sổ. Chùa có ba tầng mái ngói, được lợp bằng ngói ống. Những hàng cột gỗ đen to, thân cột phình ra được đục đẽo thành hình bát giác trông có vẻ vững chắc hơn. Chánh điện được chia làm ba gian, mỗi gian đều có bàn thờ.

Nhà Hậu Tổ là dãy nhà ba gian lợp ngói ống dùng làm nơi thờ vị tổ phái thiền dòng Lâm Tế và các vị Hòa thượng trụ trì chùa Tam Bảo qua các thời kỳ. Điểm độc đáo nhất của nhà Hậu Tổ là hai cánh cửa bằng gỗ lim dày khoảng 10 cm được biến thành một tác phẩm điêu khắc tinh xảo tuyệt đẹp với hình tượng thần Kim Cang gác cửa.

Chọn lựa điểm nghỉ ở Hà Tiên

Nếu bạn đặt chân đến Hà Tiên và muốn trải qua một đêm thư giãn, dưới đây là một số gợi ý về các khách sạn, nhà nghỉ chất lượng mà bạn có thể tham khảo:

Khách sạn Dủ Hưng 2 - Trải nghiệm lựa chọn đẳng cấp

Địa chỉ: 83 Trần Hầu, phường Bình San, Hà Tiên, Kiên Giang

Khách sạn Hải Vân - Nơi lưu trú thoải mái và tiện nghi

Địa chỉ: 55 Lam Sơn, phường Bình San, Hà Tiên, Kiên Giang

Khách sạn Mũi Nai - Trải nghiệm đẳng cấp tại khu du lịch Mũi Nai

Địa chỉ: Khu du lịch Mũi Nai, Hà Tiên, Kiên Giang

Khách sạn Kim Dự - Nơi nghỉ ngơi lý tưởng tại 14 Phương Thành, Hà Tiên

Địa chỉ: 14 Phương Thành, Hà Tiên, Kiên

Các địa điểm lưu trú trên đều mang đến cho du khách không gian nghỉ ngơi đẳng cấp, tiện nghi và thoải mái sau những ngày tham quan và khám phá Hà Tiên. Bạn có thể yên tâm chọn lựa một trong những khách sạn, nhà nghỉ trên để có trải nghiệm đầy đủ nhất tại thành phố biên cảng xinh đẹp này.

Kết luận

Chùa tam bảo ở Rạch Giá là một trong những điểm tham quan tâm linh nổi tiếng tại địa phương này. Ngoài chùa tam bảo, du khách cũng có thể thăm quan chùa quỳnh lâm và chùa quỳnh lôi , hai ngôi chùa linh thiêng khác tại địa bàn Rạch Giá. Với kiến trúc độc đáo và không gian yên bình, những ngôi chùa này mang đến cơ hội trải nghiệm tinh thần và học hỏi văn hoá tâm linh của người dân địa phương.