Khám Phá Chùa Khánh Hội: Kiến Trúc Và Giá Trị Tâm Linh Nổi Bật

"Đặc trưng kiến trúc của Chùa Hội Khánh"

Dù được trùng tu và mở rộng nhiều lần, nhưng về cơ bản đây là ngôi chùa hiếm hoi vẫn còn giữ được phần lớn kiến trúc ban đầu. Nét nổi bật của ngôi cổ tự này là giá trị phong phú về mặt lịch sử văn hóa, nghệ thuật kiến trúc. Đặc biệt, phần lớn những di tích, cổ vật hàng mấy trăm năm được bảo tồn lưu giữ cho đến nay. Hội Khánh còn được xem là ngôi chùa tiêu biểu cho đặc điểm chung của các ngôi chùa cổ Bình Dương.

Về cấu trúc chùa:

Chùa gồm bốn phần chính: Tiền điện - chánh điện, giảng đường. Kiến trúc này có 92 cột gỗ quý. Đông lang. Tây lang chùa bố trí theo kiểu “sắp đôi” nối liền nhau với kiến trúc “trùng thềm, trùng lương”. Đây là biến tấu đặc biệt trong kiến trúc theo truyền thống chùa cổ xứ Nam Kỳ.

Chính điện và giảng đường được bố trí theo kiểu “sấp đội”, nối liền nhau theo thức “trùng thềm điệp ốc”, một dạng thức kiến trúc phổ biến đối với đình, chùa ở xứ Đàng Trong bấy giờ.

Trong khuôn viên Chùa có 4 kiến trúc mang tên 4 thánh tích gắn với Đức Phật, gồm: vườn Lâm Tỳ Ni (nơi Đức Phật đản sinh), Bồ Đề đạo tràng (nơi Đức Phật thành đạo), vườn Lộc Uyển (nơi Đức Phật giảng kinh Chuyển pháp luân) và Câu Thi Na (nơi Đức Phật nhập niết bàn).

Xung quanh sân chùa là 9 ngôi tháp của 9 vị trụ trì đã viên tịch, được xây dựng công phu. Phía bên trái Chùa còn có ngọn tháp 7 tầng, được phục dựng gần đây, tầng dưới của tháp là nơi trưng bày các văn hóa phẩm của chùa, như băng đĩa, tượng Phật kỷ niệm, chuông mõ…

Nội thất kiến trúc và trang trí:

Nội thất kiến trúc, tranh, tượng, đồ thờ tự trong Chùa Hội Khánh đều được điêu khắc, chạm trổ rất tinh vi, với những đề tài như tứ linh, cửu long, dây nho, lá lấp, hoa phù dung.

Phật đài cao 22m được xây dựng ở khu đất phía trước Chùa. Tầng trệt là dãy nhà dài 64m, rộng 23m dùng làm trường Phật học, thư viện… Tầng trên tôn trí đại tượng đức Bổn sư Thích Ca nhập Niết bàn cao 12m, dài 52m.

Chánh điện với kèo cột, vách gỗ và ba bộ cửa bức màn, còn có gần 100 tượng gỗ, các vị La Hán và thập điện Minh Vương dáng vẻ khác nhau được tạo bằng gỗ mít sơn son thép vàng.

Đặc biệt có hai bức phù điêu chạm hình 18 vị La Hán và các vị bồ tát, tạo nên một công trình điêu khắc tuyệt mỹ, có giá trị nghệ thuật cao mang đặc trưng của phong cách điêu khắc gỗ Bình Dương xưa.

Về phần văn học và nghệ thuật:

Về phần liễn đối, thơ văn còn lưu giữ phong phú, giá trị khó có ngôi chùa nào sánh kịp. Nhiều người nhắc đến câu đối của cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc còn lưu ở chùa Hội Khánh, với ý nghĩa ngôn từ hàm súc của thiền học.

Về phần nghệ thuật trang trí nội thất, tranh tượng tự khí thờ phượng được điêu khắc, chạm trổ rất công phu, sắc sảo… đặc biệt phải kể đến bộ bao lam “thập bát La Hán” (tạo tác 1921), bức phù điêu “tứ thời” ốp vào hai cột trước chánh điện; các bàn thờ chạm trổ tinh vi hoàn thành vào năm Ất Sửu (1925). Nhà chùa còn giữ được bộ mộc bản in kinh cách đây trên 120 năm.

Đại hồng chung của chùa được đúc vào năm Quí Mùi (1883) do Bổn đạo Dương Văn Lúa hiến cúng. Điều đó cho thấy đạo Phật đã phát triển khá sớm và khá vững mạnh tại địa phương này.

"Đóng góp của Chùa Hội Khánh cho cộng đồng và quốc gia"

Từ khi thành lập đến nay chùa đã trải qua 10 vị trụ trì (9 vị đã viên tịch) trong đó không ít vị cao tăng, đạo đức tài năng nổi danh cả Nam Bộ. Ngoài đại ngạn thiền sư người khai sơn sáng lập chùa, có công hoằng pháp khá sớm ở địa phương này, còn phải kể đến hoà thượng Từ Văn (1877 -1931). Ngài đã đào tạo nhiều đệ tử tài đức có công đức với đạo pháp cũng như với dân tộc. Đặc biệt không thể không nhắc đến nhà sư yêu nước hoà thượng Từ Tâm đã bị Pháp bắt đày đi Côn Đảo 1940. Hoà thượng Từ Văn có nhiều công đức và uy tín xếp hàng đầu các danh tăng ở Nam Bộ, được đương thời phong tặng cho Ngài là hoà thượng cả. Năm 1920 người Pháp đã mời ngài qua tây chủ lễ cầu siêu cho binh sĩ người Việt chết trận cho nước họ trong thế chiến thứ nhất (1914 -1918). Cũng có tư liệu cho rằng Ngài được mời tham dự cuộc đấu xảo của các xứ thuộc địa Pháp tại Mairseille cùng với một số mô hình kiến trúc phiên bản đình chùa, ảnh tượng điêu khắc (đặc biệt là bộ tượng thạp bát La Hán) của tỉnh Thủ Dầu Một được tuyển chọn.

Trong những năm 1923 -1926, chùa Hội Khánh còn là nơi ẩn náu quy tụ các nhân sĩ: nhà nho, nhà sư yêu nước cùng lập ra “Hội danh dự” với sự tham gia của chính hoà thượng Từ Văn, Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc (Thân phụ của bác Hồ), cụ Tú Cúc… mục đích của Hội là cổ vũ cho lối sống đề cao đạo đức, coi trọng danh dự và lòng yêu quý đồng bào đất nước. Dù Hội chỉ hoạt động trong một thời gian ngắn nhưng đã gây dược ảnh hưởng đáng kể như nhận định của một nhà nghiên cứu: “ Những lời nói và việc làm của các cụ (trong hội danh dự – NHH) trực tiếp hay gián tiếp đã để lại cho dân chúng địa phương một ấn tượng tốt đẹp, ảnh hưởng sâu sắc lòng yêu nước của họ. Sau này chùa Hội Khánh thành một nơi mà nhiều lớp học sinh, thanh niên đến trọ học. Nhiều người trong số họ đã tham gia các phong trào yêu nước”. Sau cách mạng Tháng Tám năm 1945, chùa Hội Khánh là trụ sở Hội Phật giáo cứu quốc tỉnh Thủ Dầu Một, đã góp nhiều công sức tâm huyết kể cả xương máu của các nhà tu, Phật tử nhà chùa. Trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân địa phương từ 1953, chùa là trụ sở Phật giáo yêu nước tỉnh Bình Dương và đến 1983 chùa Hội Khánh là trụ sở của tỉnh Hội Phật giáo Bình Dương. Năm 1995, nơi đây Tỉnh hội xây dựng Trường cơ bản Phật học tỉnh Sông Bé (Bình Dương). Hiện thượng toạ Thích Huệ Thông trụ trì chùa Hội Khánh (từ 1988) và là phó ban thường trực tỉnh Hội Pháp giáo Bình Dương.

"Giới thiệu về Chùa Hội Khánh"

Địa điểm chùa Hội Khánh và cách di chuyển đến đó

Chùa Hội Khánh nằm tại số 35 đường Yersin, phường Phú Cường, thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương. Với quy mô lớn, ngôi chùa này có thể nhìn thấy từ xa. Chỉ cách trung tâm thành phố Thủ Dầu Một 500m, việc tìm đường đến chùa rất dễ dàng và thuận lợi. Từ trung tâm TP.HCM bạn có thể đi hướng Quốc lộ 13, đến cầu Bình Phước, sau đó tiếp tục đi theo hướng Đại lộ Bình Dương để đến chùa. Với sự định hướng của người dân địa phương, bạn dễ dàng tìm thấy vị trí chùa Hội Khánh.

Để di chuyển đến Chùa Hội Khánh, có nhiều phương tiện bạn có thể lựa chọn. Đường sá đến chùa rất bằng phẳng và thuận lợi, phù hợp với việc đi bằng xe bus, xe máy hoặc taxi. Nếu muốn tiết kiệm chi phí, bạn có thể chọn xe bus, ví dụ như tuyến xe buýt số 613 từ An Sương về Thủ Dầu Một. Đối với việc di chuyển bằng xe máy hoặc taxi, vui lòng chú ý bảo quản tư trang và tuân thủ luật giao thông.

Lịch sử hình thành Chùa Hội Khánh

Chùa Hội Khánh là một ngôi chùa có lịch sử lâu đời, được xây dựng vào năm 1741 bởi thiền sư Đại Ngàn. Ngôi chùa này đã trải qua nhiều sự kiện lịch sử, như bị phá hủy do xung đột với thực dân Pháp. Sau nhiều giai đoạn cải tạo và nâng cấp, Chùa Hội Khánh vẫn giữ được nét đặc trưng của một ngôi chùa cổ hàng trăm năm tuổi.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, chùa Hội Khánh đã đóng vai trò quan trọng là nơi tổ chức các cuộc họp của các nhà Nho yêu nước và là nơi ra điểm cho nhiều phong trào yêu nước. Chùa còn gắn liền với nhiều tấm gương yêu nước, như hòa thượng Từ Tâm, người đã đóng góp không nhỏ trong việc bảo vệ đất nước.

Hiện nay, Chùa Hội Khánh đã trở thành điểm du lịch tâm linh nổi tiếng với các lễ hội truyền thống hằng năm. Năm 1993, ngôi chùa này được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp Quốc gia, là địa điểm quy tụ đông đảo khách thập phương đến thăm viếng và dâng hương.

"Khám phá kiến trúc độc đáo tại Chùa Hội Khánh"

Tổng quan về kiến trúc của Chùa Hội Khánh

Chùa Hội Khánh được bao quanh bởi cổng tam quan điêu khắc rồng phượng rất tỉ mỉ, mang giá trị văn hóa lâu đời. Khi bước vào chùa, bạn sẽ cảm nhận không gian rất đỗi bình yên và tĩnh lặng. Mỗi công trình tại chùa đều mang ý nghĩa riêng, thể hiện tinh thần của đạo Phật và nghệ thuật lâu đời của nước nhà.

Từ bên ngoài, bạn đã thấy Chùa Hội Khánh hiện lên với sự thanh tịnh, linh thiêng Chùa Hội Khánh là nơi lưu giữ những câu thơ, văn đối thể hiện tinh thần vị nhân sinh của Phật giáo. Ngay trước chánh điện treo 2 câu liễn: “Nhược thực nhược hư trúc ảnh tảo giai trần bất động/ Thị không thị sắc nguyệt xuyên hải để thuỷ vô ngân” hướng chúng ta đến cuộc sống thanh tịnh, thiện lương, bỏ lại phía sau những ham muộn phàm tục. Bên cạnh đó, ngôi chùa này còn lưu giữ rất nhiều bảng kinh Phật mang ý nghĩa sâu sắc như bộ kinh A Di đà, bộ Vu lan, bộ Phổ môn v.v.

Bức tượng Đức Bổn sư Thích Ca nhập Niết bàn khổng lồ tại chùa Hội Khánh Đặc biệt, chùa Hội Khánh Bình Dương được biết đến với Phật đài cao tới 22m. Tầng trệt là một dãy nhà dài 64m, rộng 23m là nơi dạy Trung cấp Phật học và đặt thư viện. Tầng trên đặt đại tượng Đức Bổn sư Thích Ca nhập Niết bàn trong tư thế nằm, cao 12m và dài 52m, khá giống với tượng Phật nằm tại...

Các công trình trong khuôn viên Chùa Hội Khánh

Chùa Hội Khánh bao gồm 4 công trình kiến trúc cơ bản bao gồm: Câu Thị Na, Vườn Lộc Uyển, Vườn Lâm Tỳ Ni và Bồ Đề Đạo Tràng. Ở sân chùa còn có tòa tháp cao 9 tầng đại diện cho 9 vị trụ trì Chùa Hội Khánh đã mất. Ngọn tháp này được xây dựng lên để thể hiện lòng thành kính và biết ơn với những vị sư thầy đã có công giữ gìn và phát triển ngôi chùa này.

Kiến trúc bên trong các điện thờ

Khi bước vào không gian bên trong điện thờ, bạn sẽ bất ngờ với lối kiến trúc Phật giáo đặc trưng và thể hiện văn hóa lâu đời của Việt Nam: Chánh điện Chùa Hội Khánh được xây dựng từ tất cả các loại gỗ quý hiếm, 3 bộ cửa thiết kế theo lối màn che truyền thống. Bên trong chánh điện đặt 100 bức tượng điêu khắc từ gỗ mít, bên ngoài sơn son thép vàng. Nổi bật nhất phải kể đến là 2 bức phù điêu khắc hình 18 vị La Hán cùng các vị Bồ Tát. Những bức tượng và phù điêu này mang giá trị nghệ thuật lâu đời cũng như phản ánh đức tin tín ngưỡng của các thế hệ cha ông ta.

Bên trong điện thờ là lối kiến trúc truyền thống, không khí rất tĩnh mịch Giảng đường: Khuôn viên giảng đường được xây dựng với 92 cây cột từ các loại gỗ quý, là không gian giảng đạo và tổ chức nhiều nghi lễ quan trọng. Đông lang và Tây lang: Là hai gian điện thờ hai bên, được xây dựng theo lối “trùng thềm, trùng lương” đặc trưng của kiến trúc đền chùa thế kỷ 18.

Kết luận

Chùa Hội Khánh ở Bình Dương là một trong những điểm đến tâm linh hấp dẫn không chỉ với người dân địa phương mà còn thu hút đông đảo du khách. Sự yên bình, uy nghi và linh thiêng của chùa Hội Khánh đã gây ấn tượng mạnh mẽ cho ai đã từng ghé thăm. Không chỉ có chùa Hội Khánh, Bình Dương còn có những ngôi chùa nổi tiếng khác như chùa Hưng Quốc và chùa Hưng Thiện, tạo nên một không gian tâm linh phong phú và đa dạng cho các tín đồ Phật giáo.