Thiền đường linh thiêng Chùa Pôthi Somrôn

Trình bày giới thiệu

Giới thiệu về Chùa Pôthi Somrôn

Chùa Pôthi Somrôn được xây dựng vào năm 1735 trên diện tích đất rộng lớn, trải qua 20 đời trụ trì với những vị thế danh như Hòa thượng Dương Pâu, Lý Thớt, Dương Châu, và nhiều vị trụ trì khác. Chùa đã trải qua hai lần di dời trước khi định cư tại Rạch chùa, nơi hiện nay.

Trong không gian của chùa, khách viếng thăm có thể chiêm ngưỡng những cổ vật quý giá như cánh én bằng gỗ chạm trổ hình ảnh về Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, các bộ kinh Satra cùng những tượng gỗ có niên đại hàng trăm năm. Tháp cốt của chùa, được xây dựng từ thế kỷ 18, chứa hài cốt của nhiều Phật tử qua các thế hệ.

Hoạt động văn hóa xã hội tại Chùa Pôthi Somrôn

Ngay từ nay, chùa Pôthi Somrôn đã trở thành trung tâm của nhiều hoạt động văn hóa xã hội, do các tổ chức và cơ quan chính trị xã hội địa phương phát động. Thông qua các hoạt động như xây nhà tình thương, đưa sách khoa học kỹ thuật đến đồng bào dân tộc Khmer, hỗ trợ "Dự án Bảo tồn nghệ thuật dù-kê", và giáo dục với việc dạy đàn Ngũ âm cho trẻ em, chùa Pôthi Somrôn đã có đóng góp lớn vào việc bảo tồn văn hóa truyền thống.

Bên cạnh đó, chùa cũng là nơi diễn ra nhiều lễ hội quan trọng của TP Cần Thơ, thu hút đông đảo người tham dự. Những hoạt động văn hóa, thể thao, và lễ nghi truyền thống tại chùa góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng.

Đến chùa Pôthi Somrôn, du khách không chỉ được trải nghiệm không khí thanh mát và trang nghiêm, mà còn có cơ hội hiểu rõ hơn về cuộc sống và văn hóa của cộng đồng Khmer thông qua những hoạt động và di sản lịch sử tại địa điểm này.

Chùa Pôthi Somrôn nằm ở đâu tại Cần Thơ?

Chùa Pôthi Somrôn nằm bên bờ sông Ô Môn, ở phường Châu Văn Liêm, Quận Ô Môn, Cần Thơ. Đây là một ngôi chùa có niên đại lâu đời tại Cần Thơ, được xây dựng gần sông với kiến trúc đặc trưng của người Khmer. Vẻ đẹp trầm mặc và cổ kính khiến cho chùa Pôthi Somrôn trở thành một trong những điểm dừng chân hấp dẫn cho du khách tham quan thành phố.

Thánh địa chùa Pôthi Somrôn - Nét văn hóa tâm linh

Năm 2005, chính quyền thành phố Cần Thơ công nhận chùa Pôthi Somrôn là di tích lịch sử và văn hóa, từ đó, chùa trở thành điểm đến không thể bỏ qua đối với du khách khi ghé thăm Cần Thơ. Với không gian yên bình và tinh tế, chùa Pôthi Somrôn là nơi lý tưởng để tìm kiếm sự tĩnh lặng và kết nối với tâm hồn sau những ngày làm việc và mệt mỏi.

Với những giá trị lịch sử sâu sắc và vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, chùa Pôthi Somrôn là biểu tượng của văn hóa đất Cần Thơ. Du khách đến thăm chùa không chỉ được ngắm nhìn những công trình kiến trúc tinh xảo mà còn học hỏi về đời sống tâm linh và tư tưởng tôn giáo của người dân địa phương.

Chùa Pôthi Somrôn không chỉ là nơi thờ phượng mà còn là trung tâm của hoạt động văn hóa và tôn giáo của cộng đồng. Đến với chùa, du khách có thể tham gia vào các nghi lễ truyền thống, nghe giảng đạo, hoặc thực hành thiền để tìm kiếm sự an lạc và bình yên trong tâm hồn.

Không chỉ là một địa điểm tâm linh, chùa Pôthi Somrôn còn là một điểm du lịch thu hút đông đảo du khách khi đến Cần Thơ. Với không gian thoáng đãng và yên bình, chùa là nơi lý tưởng để trốn tránh khói bụi và ồn ào của cuộc sống hàng ngày, mang lại cảm giác thư thái và sảng khoái cho mỗi du khách đến thăm.

"Thăm quan chùa Pôthi Somrôn tại Cần Thơ"

Chùa Pôthi Somrôn Cần Thơ là một điểm đến hấp dẫn với du khách. Nơi đây mang đến không gian yên bình, kiến trúc độc đáo của người Khmer và cơ hội hiểu rõ hơn về văn hóa tâm linh.

Khu vực bên ngoài chùa

Chùa Pôthi Somrôn được xây trên hướng Đông, theo tư tưởng về sự cứu rỗi của nhà Phật. Điều đặc biệt khi bước vào chùa là không gian xanh mát với nhiều cây cổ thụ cao. Gốc Sala từ Ấn Độ đã được trồng từ những năm 60 của thế kỷ trước, tạo điểm nhấn độc đáo cho khu vực này.

Chùa được bao quanh bởi những cây cổ thụ cao lớn, tạo nên một khung cảnh rất đẹp.

Khu vực bên trong chùa

Trong lòng chùa, du khách sẽ thấy những bậc thang với hình tượng Phật thiền, đường lên khu Chánh điện. Bức tường trong chùa tái hiện cuộc đời của Đức Phật một cách sâu sắc. Mai chính điện được trang trí tinh xảo với tượng rồng uốn lượn, cột rào chạm trổ kỳ công.

Tháp cốt trước cửa chánh điện thường được xây từ đá ong, ô dước hay gạch thẻ chứa chứa hài cốt của người Phật.

Chùa Pôthi Somrôn còn trưng bày những cổ vật độc đáo, như cánh én gỗ và hơn 100 bộ kinh. Du khách cũng có thể tham quan chiếc ghe ngo được xem là báu vật quý.

Chùa Pôthi Somrôn không chỉ là một điểm du lịch, mà còn là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa như dạy đàn cho trẻ em, tổ chức lễ hội truyền thống và các chương trình từ thiện khác.

Đến với chùa Pôthi Somrôn, du khách sẽ được tận hưởng không chỉ vẻ đẹp thiên nhiên, kiến trúc độc đáo mà còn hiểu rõ hơn về văn hóa và tâm linh của người Khmer.

Tóm tắt về chùa Pôthi Sômrôn

Chùa Pôthi Sômrôn và những hồi ức về lịch sử và văn hóa

Chùa Pôthi Sômrôn có vị trí đặc biệt tại khu 4 phường Châu Văn Liêm, quận Ô Môn, thành phố Cần Thơ. Diện tích của ngôi chùa này lên đến 8.500m2, theo số liệu của địa chính năm 2004. Ngày xưa, chùa được xây dựng vào năm 1735 theo lời kể của các bậc tiền nhân, vào thời kỷ XVIII Phật lịch, năm 1735 để chính thức có ngôi chùa Pôthi Sômrôn như ngày hôm nay.

Biết được qua nhiều thăng trầm lịch sử, chùa đã trải qua nhiều lần thay đổi địa điểm. Ban đầu, ngôi chùa được xây dựng ở vùng Ô Môn, sau đó di chuyển đến Bo Rích. Cuối cùng, phường Châu Văn Liêm trở thành điểm đến cuối cùng của chùa.

Sau hơn ba thế kỷ tồn tại, chùa vẫn giữ nguyên vẻ trang nghiêm thanh tịnh. Bao với chư Tăng từ khắp nơi tu học và có những bậc xuất gia đức cao vọng trọng công hạnh viên mãn tại đây. Hòa thượng Đào Như, trụ trì của chùa từ nhiều năm trước, đã đóng góp lớn cho hệ phái và giáo hội Khmer. Nhờ những nỗ lực của các thế hệ sư trụ trì và chư tăng, chùa Pothi Sômrôn không ngừng xây dựng, bảo tồn và hoằng dương Phật pháp, góp phần vào sự phát triển của Phật giáo Nam tông Khmer tại Cần Thơ.

Ngay từ những ngày đầu, chùa Pôthi Somrôn đã được xây dựng bằng các loại cây lá. Vào năm 1735, dưới sự chỉ đạo của sư trụ trì, Phật tử và người dân Khmer đã cùng nhau dựng nên một ngôi chùa đơn sơ. Vào năm 1856, ngôi chùa đã được nâng cấp với các loại gỗ quý như Căm xe, cà chạt, thao lao và được lợp ngói vảy cá. Đến năm 1856, chùa đã trở nên xuống cấp nghiêm trọng, yêu cầu tu bổ. Trụ trì lúc bấy giờ, hòa thượng Thạch Khiêng, đã thỉnh bản thiết kế mới từ nước bạn Campuchia. Ngày nay, ngôi chùa tiếp tục phát triển và được duy trì với kiến trúc truyền thống.

Vì lo sợ chiến tranh và tàn phá, năm 1954, hòa thượng trụ trì đã quyết định tháo gỡ Tăng xá bằng gỗ thay bằng bê tông cốt thép. Các công trình khác như khu giảng đường cũng được xây dựng trong thập kỷ đó. Tất cả những công trình này đều là những công lao của cố HT. Thạch Khiêng và Phật tử chùa Pôthi Sômrôn.

Chùa Pôthi Sômrôn tọa lạc bên sông Ô Môn, với vẻ đẹp yên bình và tinh tế. Từ khi hòa thượng Đào Như trụ trì, chùa ngày càng được tu bổ và lớn mạnh hơn. Năm 2006, chùa đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố, là bằng chứng sống về sự gìn giữ và phát triển của Phật giáo Nam tông Khmer tại địa phương.

"Kiến trúc mái chính điện Pothi Sômrôn và những truyền thuyết Phật giáo của người Khmer"

Sức Mạnh của Kiến Trúc Chùa Khmer

Sức nặng của mái chùa được giảm nhẹ bằng lối sử lý hai cấp mái, kết hợp với hàng cột hiên thanh mảnh, tam cấp nền chắc chắn và tĩnh liên hoàn với nhau: Thực – hư – thực. Có thể nói tổng thể kiến trúc ngôi chùa như một tác phẩm điêu khắc. Với ba phần cơ bản là: mái, cột – thân chùa – nền, tam cấp là ba phần khối: thực- hư – thực hoặc: đặc – loãng – đặc, khối: dương – âm và dương.

Mái chính điện Pothi Sômrôn có ba cấp chồng lên nhau, có hình tượng rồng chạy dọc theo bờ mái với đuôi vươn lên thẳng lên trời cao. Ở mỗi cấp mái đều được chia thành ba nếp, nếp giữa lớn hơn, hai nếp phụ hai bên bằng nhau. Đồng thời, hai mái trên cùng thì dốc và cao hơn mái còn lại. Đây là đặc trưng hầu hết các kiến trúc của chùa Khmer khác nhau.

Nhiều chùa khmer trên mái có tháp nóc. Tuy nhiên, quan sát ở Pothi Sômrôn, chúng tôi thấy ngôi chính điện không có tháp nóc. HT. trụ trì chùa Pothi Sômrôn cho biết: Kiến trúc theo kiểu ba lớp chồng lên nhau còn thể hiện cho ba cõi. Khoảng thập niên 30 của thế kỷ XX, cũng có những chính điện có mái khác hơn chính điện cất trước đây.

Ở ngôi chùa Kh’mer Nam Bộ, điêu khắc – trang trí có mặt ở khắp mọi chỗ như xà nhà, trần nhà, góc mái, cột,... Chính điện Pothi Sômrôn cùng không ngoại lệ: “Từ cột, rào, khuôn cửa, nóc mái, vách tường đều được chạm khắc hoa văn hình kỷ hà và lục bình...”

Phần diềm mái chính điện Pothi Sômrôn được trang trí đầy hoa văn chạy suốt chiều dài ngôi chính điện. Bằng nghệ thuật cách điệu tinh tế, các nghệ nhân đã trang trí dưới mái ngôi chính điện, khiến nó trở nên nhẹ nhàng, thanh thoát và sinh động.

Có thể thấy, ngoài chức năng tôn giáo, chùa Pothi Sômrôn còn là một công trình kiến trúc nghệ thuật. Dễ nhận thấy, giữa kiến trúc và điêu khắc – trang trí có một sự ăn nhập và được thể hiện ra dưới một quy tắc chung nhất nên tất cả đều ăn nhập với nhau nhưng không lặp lại, mang lại cho người xem một cảm giác thích thú, thăng hoa bởi màu sắc chói lọi được tô trên những hình chạm khắc.

Nóc chính điện chùa Pothi Sômrôn được thiết kế theo một tổng thể hình tam giác cân, mái chùa có ba cấp, mỗi cấp được chia thành ba nếp, nếp giữa lớn hơn, hai nếp phụ hai bên bằng nhau, không có tháp nóc.

Ở bốn góc nóc mái chính điện Pothi Sômrôn được trang trí hình tượng bốn đuôi rồng uốn lượn tạo cảm giác uyển chuyển, mềm mại cho ngôi chùa. Riêng phần đỉnh nóc ngôi chính điện, mỗi đỉnh góc mái thường được đắp một khúc đuôi rắn dài, cong vút, uốn mềm mại.

Phân tích hoàn chỉnh

Đối với cộng đồng dân tộc Khmer ở Ô Môn – Cần Thơ và những người dân địa phương, chùa Pothi Sômrôn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển văn hóa cộng đồng. Nằm sát bên bờ sông Ô Môn, ngôi chùa không chỉ là một công trình tôn giáo mà còn là một tác phẩm kiến trúc đẹp mắt với giá trị nghệ thuật cao. Với sự kết hợp hoàn hảo giữa lịch sử, nghệ thuật và tôn giáo, chùa Pothi Sômrôn không chỉ thu hút các Phật tử Nam tông Khmer tới cầu nguyện, mà còn là điểm đến của du khách và nhà nghiên cứu quan tâm đến vẻ đẹp độc đáo của kiến trúc chùa Khmer.

TS.Bùi Thị Ánh Vân

TS.Bùi Thị Ánh Vân, từ Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, đã có bài tham luận tại Hội thảo khoa học:

. Xem thêm chùa phật lớn , chùa phật tích trúc lâm bản giốc .

Kết luận

Chùa Pôthi Somrôn là một di tích lịch sử và văn hóa quan trọng của Campuchia, thể hiện một phần trong nền văn hóa Phật giáo của đất nước này. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của chùa Pôthi Somrôn cần được quan tâm và ghi nhận, để tôn vinh di sản văn hóa của người dân Campuchia cũng như góp phần thúc đẩy sự phát triển du lịch và giáo dục tại địa phương này.